- TEĞET - KİRİŞ ÖZELLİKLERİ
1. Teğet noktasından
ve çemberin merkezinden geçen doğru, teğet olan doğruya
diktir.AB doğrusu T noktasında çembere teğet
Teğet doğrusuna, teğet
noktasından çizilen dik doğru çemberin merkezinden
geçer.
|
 |
2. Çemberin dışındaki bir
noktadan çembere çizilen teğetlerin uzulukları birbirine
eşittir.
[PA ve [PT
çembere teğet
|
 |
[PT ve [PS çembere teğet ve O çemberin
merkezi ise [PO, TPS açısının açıortayıdır.
|OT| = |OS| ve [PT] ^
[TO], [PS] ^ [SO]
olduğundan PTOS dörtgeni bir deltoid tir.
- İçten ve dıştan teğet çemberlerde
merkezleri birleştiren doğru teğet noktasından
geçer.
O1
ve O2
merkezli çemberler T noktasında dıştan teğet
ise, merkezleri birleştiren doğru T noktasından
geçer. |
 |
Aynı özellik içten teğet
çemberler için de geçerlidir.O1
, O2
ve T noktaları aynı doğru üzerindedir. |
 |
3. Bir çemberin
merkezinden kirişe indirilen dikme, kirişi ortalar. |
 |
Bir çemberde, merkeze uzaklıkları
eşit olan kirişlerin uzunlukları da eşittir.
|
 |
Bir çemberde herhangi iki
kirişten merkeze yakın olanı daha büyüktür.
|
 |
4. Bir çemberde eşit
uzunluktaki kirişlerin gördüğü yaylarda eşittir.
|
 |
5. Bir çemberde
paralel iki kiriş arasında kalan yaylar
eşittir.
|
 |
Bir çember içinde alınan
herhangi bir P noktasından geçen en kısa kiriş,
orta noktası P olan kiriştir.
|
 |
1. Bir çembere teğet
dört doğru parçasının oluşturduğu
dörtgene teğetler dörtgeni denir.
ABCD dörtgeninde K, L, M, N teğetlerin
değme noktasıdır.
|
 |
2. Teğetler dörtgeninde
karşılıklı kenarların uzunlukları
toplamı eşittir.
|
 |
3. Teğetler dörtgeninin
alanı; içteğet çemberin yarıçapı ile çevresinin
çarpımının yarısıdır.
|
 |
Kirişler dörtgeninde karşılıklı
açıların toplamının 180° dir.
Dörtgeninin alanı;

A(ABCD)=Ö(u
- a)(u - b)(u - c)(u - d) |
|
 |
KUVVET
1. Çemberin Dışındaki Bir
Noktanın Çembere Göre Kuvveti
[PT, T noktasında çembere teğet,
[PB ve [PD çemberi
kesen ışınlar
Kuvvet = |PT|2
= |PA| . |PB| = |PC| .
|PD| |
|
 |
2. Çemberin İçindeki Bir Noktanın
Çembere Göre Kuvveti
Bir çemberin içindeki bir
noktada kesişen iki kiriş üzerinde,
kesim noktasının ayırdığı
parçaların uzunlukları çarpımı
sabittir.
Kuvvet = |PA| . |PB|
= |PC| . |PD| |
|
 |
- Çemberin üzerindeki bir noktanın
çembere göre kuvveti sıfırdır
3. İki Çemberin Kuvvet Ekseni
Kuvvet ekseni üzerindeki noktaların her
iki çembere göre kuvvetleri eşittir.
a. Dıştan teğet
iki çemberin kuvvet ekseni teğet noktasından geçer.
Kuvvet ekseni çemberin merkezlerini birleştiren doğruya
teğet noktasında diktir.
|O1O2|
= r1
+ r2
|
 |
b. İçten teğet
çemberlerin kuvvet ekseni teğet noktasından geçer.
Kuvvet ekseni merkezlerden geçen doğruya teğet noktasında
diktir.
|O1O2|
= r1
r2
|
 |
c. Kesişen çemberlerde
kuvvet ekseni çemberlerin kesişim noktalarından geçer
ve merkezleri birleştiren doğruya diktir.
|O1O2|
< r1
+ r2
|
 |
şekildeki P noktasının
A noktasında birbirine dıştan teğet olan O1
ve O2
merkezli çemberlere uygulamış olduğu kuvvetler eşittir.
|PB|=|PA|=|PC| Û
|BA]^[AC] |
|
 |
- Yarıçapları kesişim
noktalarında dik olan çemberlere dik kesişen çemberler
denir.
d. Kesişmeyen çemberlerin
ortak noktası yoktur. Kuvvet ekseni iki çemberin arasında
ve çemberlerin merkezlerini birleştiren doğruya
diktir.
|O1O2|
> r1
+ r2
|
 |
4. Ortak Teğet Parçasının
Uzunluğu
Ortak teğet uzunluğunun
bulunabilmesi için merkezlerden teğetlere dikler çizilir.
O1O2C
dik üçgeninde |CO2|
= |AB|
|AB|2
=|O1O2|2
- |r1-r2|2 |
5. Bir Doğru İle Bir
Çemberin Durumları
Aynı düzlemde bulunan O
merkezli r yarıçaplı bir çember ile d doğrusu üç
farklı durumda bulunur.
a. |OH| > r ise
doğru çemberi kesmez
ve doğru çemberin dışındadır.
Çember Ç
d = Ĉ
|

|
b. |OH| = r ise
doğru çemberi bir
noktada keser. Yani doğru çembere teğettir.
Çember Ç
d = {H}
|

|
c. |OH| < r ise
doğru çemberi iki
noktada keser.
Çember Ç
d = {A, B}
|
 |